Ελπίζω να γνωρίζεις ότι και τα μπλιμπλίκια μαύροι τα ξεκίνησαν ε; τι; όχι; Α υπήρχαν και οι Kraftwerk! Άλλο αυτό. Βρε καλά κάνω και γράφω τώρα για το Enter από Cybotron.
Ξέρεις χωρίς τους κύριους Juan Atkins και Richard Davis (άντε και τον Afrika Bambaataa) δεν θα υπήρχε ούτε όλη η σκηνή του Detroit Techno, Jeff Mills, Underground Resistance κλπ, ούτε Αφροφουτουρισμός, ούτε το hiphop όπως το ξέρουμε σήμερα, ούτε τίποτα... Ούτε θα πουλάγανε μούρη τα πρωτοκοσμικά καλόπαιδα με τα μηχανήματα που αγόρασαν με τα φράγκα που 'βγαλε ο πατέρας τους από τους μαύρους jits (έτσι χαρακτήριζαν την φτωχή εργατική μαύρη νεολαία του Detroit, και αργότερα έγινε φυλακόβια αργκώ) που'χε στη δούλεψη του. Ούτε θα 'λιωνα εγώ με τις ώρες ακούγοντας new retrowave στο youtube. Ο μόνος λόγος που βλέπεις παντού λευκούς DJ's και παραγωγούς να χώνουν ελεκτρόνιξ κάθε είδους, είναι ότι οι μαύροι σπανίως είχαν γκαφρά για να αγοράσουν τον απαραίτητο εξοπλισμό.
Το Techno λοιπόν, το ξεκίνησαν μαύροι underground nerds σαν τον Juan Atkins, τον Derrick May και τον Kevin Saunderson, γνωστούς κι ως Belleville Three,
που γούσταραν 8bitους ήχους, ρομποτικές φωνές, γιούεφόου, κομπρέσσορες και προσγειώσεις διαστημόπλοιων, παίζαν Kraftwerk και Funkadelic σε πειρατικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς και στηρίζανε μαύρους πάνθηρες. Να γιατί οι nerds θα σώσουν τον κόσμο.
Απ'τους πειρατικούς σταθμούς, μεταπηδάνε κάποια στιγμή στον μαύρο σταθμό WGPR του Electrifying Mojo (ψευδώνυμο του Charles Jonson, μεγάλη ραδιοφωνική προσωπικότητα στο Detroit) μιας και παίζαν τη σύλληψη τους κορώνα γράμματα, το πειρατηλίκι ήταν ομοσπονδιακό αδίκημα και ποινή ήταν 2επί3 και κάγκελα κρύα, και ξεκινάνε την εκπομπή The Midnight Funk Association.
Τώρα, το ίδιο το Detroit είναι μια μητρόπολη σε παρακμή. Από τα μέσα της δεκαετίας του 60 ο πληθυσμός μειώνεται σταδιακά με δυο μεγάλα κύματα φυγής, το πρώτο στα 80's και το δεύτερο στα zero years. Οπότε όταν είσαι nerd και βλέπεις αυτό το post apocalyptic ερημωμένο τοπίο, που παλιότερα ήταν βιομηχανικός κολοσσός με General Motors, Chrysler, Ford κλπ, ουρανοξύστες απ'τη μία και ghetto απ'την άλλη, πως να μην κάνεις Techno; Και πιο σημαντικό: Πως να μην δημιουργηθεί αυτή η νέα υποκουλτούρα, που κουβαλάει μέσα της το μαύρο βίωμα με όλη την καταπίεση που έχει συσσωρεύσει και ταυτόχρονα την τεχνολογική διαμεσολάβηση στις ζωές μας;
Φυσικά η εξέγερση του '67 (που να σημειώσουμε ήταν η δεύτερη εξέγερση στο Detroit, είχε προηγηθεί άλλη μία, το '43) που ανάγκασε τον στρατό να επέμβει, μετά από χρόνια φυλετικών διακρίσεων και αστυνομικής βίας απέναντι στους μαύρους, προμήθευσε με μερικά vintage synths, κονσόλες και διάφορα άλλα μουσικά όργανα, μέρος των μαύρων εξεγερμένων με καλλιτεχνικές ανησυχίες, χάρη στο πλιάτσικο, ήδη από τότε, όπως ακριβώς συναίβει κι αργότερα, στη Νέα Υόρκη, το Λος Άντζελες κλπ. Φυσικά, πολλοί μαύροι δούλευαν και στην αυτοκινητοβιομηχανία βγάζοντας σχετικά καλά λεφτά, οπότε υπήρχαν κάποιοι πιτσιρικάδες με μια σχετική πρόσβαση σε μουσικό εξοπλισμό έτσι κι αλλιώς. Να γιατί το Detroit λοιπόν.
Πάμε τώρα πίσω στους Juan Atkins & Richard Davis που τους έχω στην κατάψυξη τόση ώρα και θα'χουν παγώσει. Ο πρώτος ξέρει μπάσο, ντραμς και λίγο κιθάρα. Παίρνει το πρώτο του συνθ, ένα Korg MS-10 κι αρχίζει να πειραματίζεται, να γράφει και να μιξάρει. Ο δεύτερος, που του ρίχνει καμιά δεκαριά χρόνια, πληκτράς, είναι ήδη βετεράνος του πολέμου στο βιετνάμ και σιχτιρίζει τον εαυτό του που πήγε πολέμησε και συμμετείχε σε όλη αυτή τη παράνοια. Έπρεπε να πάθει για να μάθει. Γνωρίζονται σαν φοιτητές κι αρχίζουν να βαράνε μαζί.
Φτιάχνουν μαζί τους Cybotron (που βγαίνει απ'τον συνδιασμό των λέξεων Cyborg και Cyclotron) στις αρχές του 1980, χώνουν στη φάση και τον κιθαρίστα John 'Jon 5' Housely και αφού αποκτήσουν και το θρυλικό Roland TR-808, κυκλοφορουν 3 singles πριν βγει το album, τα Alleys Of Your Mind, Cosmic Cars και Clear. Αλλά ας δούμε το Enter, με το φοβερό εξώφυλλο περί ψηφιοποίησης, γιατί πολλά σου τα 'πα...
Πρόσεξε, ο δίσκος κυκλοφορεί σε κάποιες επανεκδόσεις που περιέχουν διαφορετικά remixes και άλλο tracklist. Εγώ σου μιλάω εδώ για την πρώτη έκδοση.
1. Enter
Το Enter (για το κομμάτι λέω εδώ) δεν είναι ούτε προπομπός του Techno, ούτε καν ιδιαίτερα Electro. Ακούγεται περισσότερο σαν new retrowave χωρίς το new. Δε θα σχολιάσω τους ούτε τους καταπληκτικούς στίχους, ούτε το τραγούδι που είναι λες και ζορίζεται από δυσκοίλια. Αυτό που με ενδιαφέρει εδώ είναι το πόσο κούφιο ακούγεται σήμερα το TR-808, όταν παίζει από πάνω του ηλεκτρική κιθάρα. Πίστεψε με, αν το έγραφα αυτό εκείνα τα χρόνια, δε θα μου φαινόταν καθόλου κούφιο. Μιλάμε για ένα drum machine που είναι ιστορικό και τα drum kits και sample-packs του χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα στα mpc's ανά τον κόσμο. Ίσως ήταν ατυχής συνδιασμός με την ηλεκτρική, δε ξέρω. Επειδή όμως όπως έχεις καταλάβει, αυτό το review έχει να κάνει περισσότερο με τη μουσική ιστορία παρά με τον δίσκο αυτό καθ'αυτό, ας συνεχίσω.
2. Alleys Of Your Mind
Πιο ηλεκτρονικός ήχος απ'το προηγούμενο κομμάτι, καλύτερα προγραμματισμένες μελωδίες και samples και λιγότερο σφυγμένο ύφος στη φωνή που τώρα είναι πιο ρομποτική. Οι στίχοι δεν είναι τόσο καλοί όμως. Ο ρυθμός είναι σε πιο electro ύφος και κατά βάθος αρχίζουν οι πρώτες Techno υποψίες.
3. Industrial Lies
Το ξεπέρασμα της ηλεκτρικής lead κιθάρας δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Δε το λέω για κακό, αλλά οι Cybotron φτιάχνουν εδώ ένα γαμάτο ηλεκτρονικό beat με φοβερή ρυθμικότητα και πετάνε από πάνω μια αταίριαχτη ηλεκτρική για να το ακυρώσουν. Και πάλι όμως βγαίνουμε όλοι κερδισμένοι, γιατί ακριβώς αυτές οι γκάφες γέννησαν το retrowave και το cheaptune που αγαπήσαμε, ενσάρκωσαν ηχητικά την cyberpunk αισθητική των λογοτεχνικών μας ηρώων. Εδώ ακούμε την πρωτόγονη εκδοχή του retrowave, που το mastering σε τέτοια πράγματα, τότε ήταν δυσκολάκι. Είμαι σίγουρος ότι κάποιοι θα το'χουν σουλουπώσει και θα απολαμβάνουν τα credits του κοινού, τώρα με τη new retrowave φάση...
Στο Industrial Lies υπάρχουν επίσης περισσότερα effects απ'τα δυό προηγούμενα κομμάτια.
4. The Line
Αν εξαιρέσεις τα συνθς και το TR-808, θα μπορούσε να'ναι απλά ένα ροκ τραγούδι.
5. Cosmic Cars
Αυτό ήταν το δεύτερο single που κυκλοφόρησε πριν το album, ενάμιση περίπου χρόνο μετά το πρώτο, και δείχνει μεγάλη αλλαγή στον ήχο και στην φιλοσοφία της σύνθεσης, τα ηλεκτρονικά έχουν αφομοιωθεί περισσότερο και η κιθάρα έχει κάνει χώρο. Από 'δω και πέρα, όλος ο δίσκος είναι έτσι. Πιο Electro, πιο Techno.
6. Cosmic Raindance
Το Cosmic Raindance με κάνει να νιώθω λες και είμαι μέσα στα γραφικά κάποιας κακιάς βιντεοταινίας των 80's, ή σαν να κατάφερα κάπως να χωθώ μέσα σε κάποιο arcade game. Ώπα κάτσε, δε πρόλαβα να πάρω τον καφέ μου ρε! Βγάλε με έξω! Τώρα σοβαρά; θα πρέπει να βρω τον δρόμο μέσα σ'αυτόν τον λαβύρινθο για να βγω πάλι έξω; και γιατί αναβοσβήνουν όλα σε neon και ροχ αποχρώσεις; Θα πάθω επιληψία!
7. El Salvador
Όπως ακριβώς και τα δυό προηγούμενα κομμάτια, έτσι κι αυτό. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του Cybotron ήχου. Βάλτο να παίζει πριν από οποιαδήποτε ελαφροsci-fi ταινία των 80's να σου φτιάχνει ατμόσφαιρα.
8. Clear
Χρησιμοποιώντας ήχους από το The Hall Of Mirrors των Kraftwerk περασμένους μέσα στα Korg και τα Roland τους, οι Cybotron κατάφεραν να κάνουν το Clear, έναν απ'τους μεγαλύτερους ύμνους της εποχής. Το κύμα που προσπάθησε να παίξει και να ακουστεί σαν ακριβώς αυτό το κομμάτι δεν έχει τέλος και γι'αυτό το Clear είναι επιρροή πολλών διαφορετικών ειδών. Οι πρώτοι b-boys τέτοια χορεύανε. Οι πρώτοι Technάδες αυτό το πράμα κοπιάρανε/μιξάρανε/αλλάζανε. Και μη μένεις στο πως σου φαίνεται τώρα. Σκέψου ότι ξυπνάς ένα πρωϊ του '83 αμέριμνος, και ξαφνικά το ακούς στο ράδιο. Εγώ θα ένιωθα σα να με χτυπάει κομήτης. Σκέψου όλα αυτά να τα ζούσες και στο Detroit... Και οι στίχοι του, τόσο διφορούμενοι αλλά και δυστοπικοί. Έπος.
Δυο λόγια: Ακούγοντας το Enter σήμερα, δε νομίζω ότι θα ψήσει πολλούς. Όμως αν καταφέρεις και αντιληφθείς το τι σήμαινε εκείνη την εποχή αυτό το album, δε γίνεται να μη το αγαπήσεις. Προκάλεσε έκρηξη σουπερνόβα σε όλο το μουσικό κόσμο, δεν υπερβάλλω. Και είναι περισσότερο το απόσταγμα μιας υποκουλτούρας παρά προϊόν προς κατανάλωση. Αν δεν το εκτιμάς αυτό, shame on you. Αν βρεις κάπου φθηνά την πρώτη έκδοση, άρπαξε το, το Enter, χωρίς δεύτερη σκέψη. Απλά πράματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου