Τη στιγμή που κυκλοφόρησε το Mos Def & Talib Kweli Are Black Star, είχαν δισκογραφικές παρουσίες και οι
Το Mos Def & Talib Kweli Are Black Star είναι ένας απ' τους all time αγαπημένους μου δίσκους, οπότε θα βάλω τα δυνατά μου να είμαι όσο αναλυτικός πρέπει, χωρίς να κουράζω, ελπίζω.
Το ίδιο το όνομα του δίσκου, είναι στην ουσία μια αναφορά στη Black Star Line, μια ακτοπλοϊκή εταιρεία που ίδρυσε ο Marcus Garvey το 1919 προσπαθώντας να στήσει μια αυτόνομη μαύρη οικονομία. Γι' αυτό το λόγο, τα πλοία της Black Star είχαν μαύρο πλήρωμα, μαύρους καπετάνιους κλπ. Στην πραγματικότητα, όλο αυτό το εγχείρημα, εκτός απ' την πρακτική του εφαρμογή, δηλαδή τα δρομολόγια μεταφοράς επιβατών κι αγαθών, έπαιξε μεγάλο ρόλο στην προπαγάνδα του Παναφρικανισμού, και στη στρατολόγηση νέων στην United Negro Improvement Association (UNIA), του Marcus Garvey. Ουσιαστικά η Black Star Line συμβόλιζε και προπαγάνδιζε την επιστροφή των μαύρων στην Αφρική. Δυστυχώς, κάποιες ατυχείς αγορές παλιών πλοίων του Α' παγκόσμιου (σαπάκια), κάποια ύποπτα σαμποτάζ και η κακοδιαχείριση από ανθρώπους χωρίς πείρα στο αντικείμενο, κατέστρεψαν οικονομικά, όχι μόνο την Black Star Line, που όλο κι όλο λειτούργησε για 3 χρόνια, κάνοντας ταξίδια στην Καραίβική και στα βόρεια παράλια της λατινικής αμερικής αλλά δεν πραγματοποίησε ούτε ένα ταξίδι στην Αφρική, αλλά επίσης και την UNIA.
Τώρα εσύ μπορείς να λες πωπω τι fail ήταν αυτό και τέτοιες ρηχές χαζομάρες, αλλά εκείνα τα χρόνια υπήρχαν πραγματικά πολλοί άνθρωποι, που ελπίζανε και περίμεναν να γυρίσουν στην Αφρική και να οικοδομήσουν ένα μαύρο κράτος, ελπίζανε σε μια ανεξάρτητη μαύρη οικονομία. Σκέψου ότι η Γκάνα, τοποθέτησε ένα μαύρο αστέρι στη σημαία της για να τιμήσει την Black Star Line και την ιδέα του Παναφρικανισμού!
Και θα μου πεις τώρα ότι δε γουστάρεις ήδη τον δίσκο; Τα γατόνια παραδίδουν δρομίσια δωρεάν μαθήματα μαύρης ιστορίας, κάτσε κάτω κι άκου τους.
Όσο για την Black Star Line, μέχρι κι ο Rza την τιμά mein Kumpel, στο Black Star Line Up (με Afrob & Sekou) απ' το δίσκο The World According To Rza.
01. Intro
Εντάξει, αν το δω χαλαρά, λέω: εισαγωγή ξε-εισαγωγή, τουλάχιστον έχει ένα ωραίο beat να βαράει, και τους εμσήζ που θα μας διασκεδάσουν τα επόμενα 50 λεπτά να λένε καναδυό κουβέντες από πάνω. Σπουδαίο δε το λες, αλλά τουλάχιστον καλύτερη εισαγωγή απ'το 90% των hiphop δίσκων, ειδικά της εποχής του.
Αν όμως το ψάξω λίγο καλύτερα, η φάση αλλάζει. Το φτιάξανε μαζί ο Hi-Tek με τον Talib Kweli, σαμπλάροντας το High Drama του Mike Zoot, ένα κομμάτι που έτσι κι αλλιώς έχει φτιάξει ο Hi-Tek, στο οποίο, έτσι κι αλλιώς συμμετείχε κι ο Mos Def, κάτι που μας δείχνει ότι οι τρεις γνωρίζονται κι από παλιότερα, μην απορούμε γιατί παίζει τόσο καλή χημεία στο δίσκο.
Ακόμη, τα λίγα λόγια που λένε οι δυο εμσηζ, είναι ενίοτε σαμπλαρισμένα, ας πούμε απ'το Fortified Live των Reflection Eternal, που είναι ουσιαστικά και η πρώτη φορά που γράφουν μαζί, Mos Def με Talib. Reflection Eternal είναι το σχήμα των Talib Kweli & Hi-Tek.
Η φωνή που μιλάει σαμπλαρισμένη από πάνω είναι του Cannonball Adderley, απ'το Music, You All το Cannonball Raps και στην πραγματικότητα ήταν κάποια λόγια που έλεγε ο γάτος, πριν παίξει. Εδώ του 'χουν κλέψει αυτά τα λόγια, και τα 'χουν ταιριάξει άψογα στην περίσταση, οπότε βγάλαν δουλίτσα για να γίνει αυτή η εισαγωγή, φαίνεται το γαμάτο μουσικό τους γούστο και, επιπλέον ακούστε πως περνάει απ' την εισαγωγή στο Astronomy (8th Light) και θα καταλάβετε τη διαφορά ανάμεσα σε ένα καλοδουλεμένο δίσκο και τις μπάμιες που βουλώνουνε τ'αυτιά μας ενίοτε.
02. Astronomy (8th Light)
Παραγωγάρα από Dj Evil Dee & Mr. Walt (τους Da Beatminerz δηλαδή) που σαμπλάρουν εξαρχής τον φοβερό ούγγρο τζάζζ κιθαρίστα Gabor Szabo, το Love Theme και το Change The Beat (Female Version) από Beside, ενώ τα όμορφα πλήκτρα που ακούς τα βαράει ο Weldon Irvine, είπαμε έχουμε Native Tongue guys εδώ και δίνουν εξαρχής λίγο χώρο στην Jazz.
Πέρα απ' τους πανέξυπνους στίχους που αναφέρουν/παραφράζουν/υποννοούν παιχνιδιάρικα ένα σωρό πρόσωπα, γεγονότα ή καταστάσεις απ'τη μαύρη κουλτούρα, όπως πχ τον O.G, την Black Star Line, την Nina Simone, την κοιλιά της σκούνας που τους έφερε στην αμερική, τους Public Enemy, τον Derrick Bell, τον John Coltrane, την Erykah Badu, τους Μαύρους Πάνθηρες και ποιος ξέρει τι άλλο που δε πρόλαβα να πιάσω, αλλά δεν στεναχωριέμαι γιατί σίγουρα θα το ξανακούσω στα καπάκια 2-3 φορές, και οι δύο δίνουν φοβερό performance με φανταστικές πάσες ένα-δύο, όπως ακριβώς συνεργάζονται ο Payet με τον Thauvin στη Μαρσειγάρα. Γούσταρα επίσης με τις πολλές αναφορές στο Ισλάμ γιατί μικρέ αντι-Ισλάμ γραικέ, θα 'πρεπε να αναρωτηθείς κάποια στιγμή πως γίνεται να νιώθεις άβολα με τους μουσουλμάνους και τη θρησκεία τους ενώ ψοφάς να ακούς μουσουλμάνους ράπερ να μιλάνε γι' αυτή και χτυπιέσαι στο ρυθμό, εδώ θα βρεις μια πολύ καλή ευκαιρία να το σκεφτείς λίγο. Whateva, το κομμάτι τα σπάει, είναι supersmooth και αναβλύζει θετική αύρα.
03. Definition
Φόρος τιμής στους Boogie Down Productions είναι πάντα καλοδεχούμενος. Τι κάνουν εδώ οι τρεις φίλοι; παίρνουν διάφορα κομμάτια από BDP και τα παραφράζουν, στην εισαγωγή πριν τη στροφή του Mos Def, που έχει και λίγο patois, για παράδειγμα παραφράζουν το Remix For P Is Free, στο ρεφρέν το Stop The Violence, ενώ και στη δεύτερη στροφή του Mos Def παραφράζονται κάποιοι στίχοι απ'το The Bridge Is Over. Το Definition συνεχίζει να δίνει θετικά vibes όπως και το προηγούμενο track. Τα περίπου 3μιση λεπτά της διάρκειας, χρησιμοποιούνται για να παρουσιάσουν στο κοινό τι είναι αυτό που ακούμε και το ρεφρέν δίνει το στίγμα: 1, 2, 3, Mos Def and Talib Kweli, we came to rock it on to the tiptop, best alliance in hiphop Y-O! Κι επίσης, χαράζουν κάποιες ξεκάθαρες γραμμές για τις συμμορίες και τη βία στο hiphop και στο N.Y.
Εννοείται ότι πάλι έχει στιχάρες, πολύ έξυπνα τοποθετημένες, ώστε να μην πιάνεις κάποια πράγματα με τη μία και να πρέπει να ξανακούσεις. Με έπιασε μελαγχολία για τα Lp από BDP που μου λείπουν όμως, και για να το ξεπεράσω αφήνω το επόμενο κομμάτι να παίξει.
04. RE:DEFinition
Πρόκειται για επέκταση του προηγούμενου κομματιού και είναι ωραίο να βλέπεις ένα δίσκο με τέτοιο δέσιμο ανάμεσα στα κομμάτια. Η μουσική αλλάζει ύφος κι από πανηγυρισμός γίνεται διαμαρτυρία, ξέσπασμα. Κρατάει το ρεφρέν του definition και προσθέτει νεύρο στις στροφές. Τα λόγια, αν και συνήθως μιλάνε για το παρελθόν, ταυτόχρονα καταφέρνουν να ισχύουν και για το τώρα, οποιοδήποτε τώρα, είτε όταν βγήκε ο δίσκος, είτε τώρα - τώρα!
Ρησπέκτ στον Hi-Tek για το beat, και στους 2 εμσηζ για τα λόγια. Το λιώνω χρόνια τώρα και σου προτείνω να κάνεις κι εσύ το ίδιο, απλά.
05. Children's Story
Παραγωγή του Shawn J Period που μαζί με τα λόγια του Mos Def, παραφράζουν το ομότιτλο τραγούδι του Slick Rick. Οι Black Star ξέρουν να δίνουν ρησπέκτ σ' αυτούς που αγαπάνε. Αν θυμάμαι καλά, αυτό είναι το μόνο κομμάτι σε όλο το δίσκο που δε χώνουν και οι δυό. Μάλλον εκείνο το απόγευμα ο Talib Kweli θα'χε πιεί ένα ποτηράκι παραπάνω ή θα μάλωνε τους πιτσιρικάδες στη γειτονιά που ακούν thug shits που δεν είναι αρκετά conscious.
Πολύ διασκεδαστικό το κομμάτι αλλά δε θα κοιμηθούν ποτέ τα παιδάκια αν ακούν τέτοιες ιστορίες.
Για χρόνια νόμιζα ότι ήταν diss στην ψευτιά τον Puff Daddy, αλλά μάλλον περισσότερο τον χρησιμοποίησε σαν παράδειγμα, παρά του έκανε diss. Αυτό το συμπέρασμα βγαίνει μετά από συνεντεύξεις και του Mos Def και του Puff Daddy, αλλά παίζει απλά να τον ντρίπλαρε για να τον αφήσει ήσυχο και να'ταν όντως diss. Ή απλά ήθελε να' ναι ευγενικός. Δε ξέρω. λες να τον φοβήθηκε; Ο τύπος δεν έχει φοβηθεί άλλα κι άλλα... Θα σου πω μετά το tracklist.
06. Brown Skin Lady
Το'χει κάνει ο J. Rawls αυτό και το λες οριακά καλό αντί για γαμάτο. Σαμπλάρει We Almost Lost Detroid από Gil-Scott Heron και Brian Jackson και Good Hair από Chameleon Street, πολύ καλές επιλογές και τα δυο. Μ'έκανε και γέλασα στην εισαγωγή του όταν λέει even my condition has been conditioned... Γουστάρω που αναφέρουν συνέχεια reggae κομμάτια στο δίσκο κι επίσης το τραγουδιστό ρεφρέν είναι τέρμα γουστόζικο, μόνο μια Erykah Badu ή μια Marlena Shaw λείπει. Οι στροφές χωρίς να'ναι κάτι τρελό, είναι καλές, γεμάτες κομπλιμέντα και ατακίτσες για τις κοπελιές. Για τσιλλάρισμα ότι πρέπει.
07. B Boys Will B Boys
Ωραία παραγωγή από κάποιον Ge-Ology που δεν ξέρω καν ποιος είναι. Mos & Talib συνεχίζουν να δίνουν ρησπέκτ σε hiphop προγόνους, αυτή τη φορά σε κάποια b-boy crews όπως πχ τους Rock Steady Crew και κάνουν μια προσπάθεια να ακουστούν vintage σε στυλ Run DMC αλλά όχι με ιδιαίτερη επιτυχία. Μου άρεσε αν και πιστεύω ότι δε θα το εκτιμήσεις κι εσύ.
08. K.O.S. (Determination)
Τραγούδι που παίρνει πάνω του ο Talib Kweli, ο Mos κάνει μόνο δεύτερες και γεμίσματα. Ισοφαρίζει κάπως την απουσία από το Children's Story. Εδώ συμμετέχει και η Vinia Mojica, κυρίως στο βαρετό ρεφρέν αλλά όχι μόνο. Σε καμιά περίπτωση δεν έχει την ποιότητα των προηγούμενων κομματιών αλλά ακούγεται. Ο Hi-Tek έχει σαμπλάρει Baby, This Love I Have από Minnie Riperton και Verses Of The Abstract από A Tribe Called Quest.
09. Hater Players
Το δεύτερο κομμάτι που 'χει φτιάξει ο Shawn J Period και ξέρεις από που βρήκε να πάρει; απ'το Wannabe των Spice Girls. Αναπάντεχα καλό, αν και με κουράζει λίγο για κάποιο λόγο. Οι καλοί στίχοι συνεχίζονται, όπως και οι αναφορές σε reggae κομμάτια. Πέθανα στο γέλιο όταν ο Mos Def τραγουδάει το Wannabe (όντως το κάνει!) στο background καθώς ο Talib λέει κάτι για spice girl emcees wannabe.
10. Yo Yeah
Στην πραγματικότητα πρόκειται για skit, παραγωγής J Rawls μαζί όμως με Talib Kweli και περιέχει ένα τσουβάλι samples. Touch από John Klemmer, One-Eyed Critics από Norman Jordan, Black Is από Kali (δυνατό ποίημα), The Universal Magnetic από Mos Def, και A Folk Fable For My People από Johari Amini. Αν του δώσεις λίγο χρόνο κι ασχοληθείς με το τι συμβαίνει σ'αυτό το skit σίγουρα θα το εκτιμήσεις. Εξάλλου οδηγεί στο επόμενο κομμάτι καταπληκτικά. Ένα απ'τα λίγα skit που δέχομαι ως αναγκαία την ύπαρξη τους! Μπράβο.
Έφτασε η στιγμή που φοβόμουν από τότε που ξεκίνησα το blog. Τι θα πεις για το Respiration, σκεφτόμουν. Αλήθεια τώρα. Τελικά πρέπει να γράψω γι'αυτό πιο σύντομα απ'ότι περίμενα, ελπίζω να μπορέσω να εκφραστώ όπως θα του έπρεπε. Ξεκινάει με ένα sample από το hiphop ντοκυμαντέρ Style Wars, όπου ο Skeme, ένας γνωστός graffitάς λέει για το κομμάτι που 'χει φτιάξει την προηγούμενη νύχτα, κι αμέσως μετά μπαίνει γυναικεία φωνή να λέει στα ισπανικά "ακούς; η πόλη αναπνέει". Όλο το κομμάτι πατάει πάνω σ'αυτή την ιδέα και τη ξετυλίγει. Μετά μπαίνει το καλύτερο beat του Hi-Tek ever στην μάλλον πιο Νεουορκέζικη παραγωγή που 'χεις ακούσει από το '94 και μετά μέχρι σήμερα. Μιλάμε για μια παραγωγή που θα μπορούσες να την ακούς και χωρίς τα ραπς από πάνω για όλη τη μέρα, και δε θα σου ήταν αρκετό. Αυτό το κομμάτι δεν μιλάει απλά για τη Νέα Υόρκη. Είναι η Νέα Υόρκη. Δεν έχει νόημα να σου πω για τους στίχους, γιατί κανονικά θα'πρεπε να γράψω βιβλίο, χωρίς υπερβολές. Θα παρομοίαζα την τέχνη στον στίχο σαν την αρχιτεκτονική της Αλάμπρας στη Γρανάδα, ή σαν τα αραβουργήματα της. Η λεπτομέρεια είναι απίστευτη, κάθε στίχος σχεδόν θα ήθελε μια σελίδα για να εξηγηθεί πλήρως. Και είναι αυτό το κανένας δε μας είπε ότι τα εγκλήματα συμβαίνουν μες τα μάτια μας, στο άπλετο φώς που λένε οι 3 εμσήζ με τόσο αριστουργηματικό τρόπο, ανάμεσα σε όλα τ'άλλα, που ενώ θα μπορούσε να είναι ένας στίχος, εδώ παίζει με όλο το concept του κομματιού. Που ταιριάζει με το graffity του Skeme. Που είναι παράγωγο της ζωής αυτής της πόλης. Όλα δένουν μάγκα μου, είναι τρέλα αυτό το κομμάτι. Είναι ιστορία, τέχνη και hiphop. Θέλω να ευχαριστήσω ξεχωριστά τον καθένα, τον Mos Def, τον Talib Kweli, τον παικταρά τον Common για τις υπέροχες στροφές τους. Και φυσικά τον Hi-Tek που σαμπλάροντας το The Fox από Don Randi μου 'σιαξε αυτή τη beatάρα που έχω ακούσει συνολικά περισσότερες ώρες απ'ότι τη μάνα μου να μου λέει να πάρω ζακέτα, κι αυτό είναι ανεπανάληπτο, δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ. Τις λάτιν κιθάρες τις πρόσεξες;
Ύμνος, ντόπα, έπος. Δες και την κλιπάρα του.
12. Thieves In The Night
Σα να μην έφτανε η συγκίνηση του να ακούσω το Respiration προσεχτικά μετά από τόσο καιρό, έχουμε και το Thieves In The Night να παίρνει τη σειρά του και να σκίζει ατσάλια σαν τα αδαμάντινα νύχια του Wolverine. Στην παραγωγή ο 88-Keys σαμπλάρει Your Arms Too Short To Box With God από Delores Hall. Τσιλλάτο beat που όμως κρύβει πολύ δύναμη μέσα του. Απ'τις καλύτερες ηθικολογίες που μπορείς να ακούσεις σε hiphop δίσκο, νομίζω το βιβλίο The Bluest Eye του Toni Morisson έπαιξε κεντρικό ρόλο στο να γραφτεί το Thieves In The Night. Άψογο.
13. Twice Inna Lifetime (feat. Jane Doe, Punchline & Wordsworth)
Δε λένε να κόψουν ταχύτητα, με την καμία όμως, κι εδώ έχουν φωνάξει και τα φιλαράκια τους. Δεν είναι σαν τα δυο προηγούμενα, αλλά είναι πάλι πολύ δυνατό. Ωραία, κλείνει και σωστά ο δίσκος. Ούτε outro skits, ούτε μαλακίες. Έχει προσέξει κανείς ότι ο Punchline ακούγεται λίγο σαν τον Rza αλλά όχι με τόσο βαριά φωνή? Στα της παραγωγής για να μη ψάχνεις κιόλας, ο Hi-Tek σαμπλάρει Let There Be Funk από Patrice Rushen. Good choice!
Κάπου κατάλαβα ότι αν συνεχίσω να λέω για τον κάθε στίχο, θα τελειώσω μεθαύριο. Αλλά σίγουρα αξίζει να ασχοληθείς αναλυτικά με τα λόγια, όταν βρεις χρόνο. To internet είναι καλός βοηθός και κάποιοι παικταράδες φρόντισαν να υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για τη δισκάρα, alsalam.
Λαυράκι έβγαλε η Rawkus Records εδώ. Φυσικά κι έγινε sold out ο δίσκος, οπότε τώρα τον ακριβοπληρώνεις για να τον πάρεις, πάντα για την πρώτη έκδοση λέμε. Εγώ του 'δινα και ενάμιση-δυο μεροκάματα πάντως, στα ίσα, κι όταν τα'χω θα το κάνω γιατί, ντρέπομαι που το λέω, δεν τον έχω ακόμα.
Το Mos Def & Talib Kweli Are Black Star είναι απέραντη δισκάρα, και μουσικά, και μιλώντας περί Αφροκεντρισμού, μαύρης κουλτούρας κλπ. Είναι σίγουρα η καλύτερη στιγμή του Talib Kweli, που κατάφερε να την πλησιάσει λίγο όμως μόνο, στο Beautiful Struggle. Είναι σίγουρα η καλύτερη στιγμή του Hi-Tek που τέτοιες παραγωγάρες δε ξανάδωσε. Μόνο ο Mos Def κατάφερε να φτάσει αυτό το επίπεδο με 2 ή 3 δίσκους του, είναι ευλογημένος απ'τον Αλλάχ, φαίνεται.
Μιλώντας για τον Mos Def, σου 'χα πει και πριν ότι θα σου μιλούσα για κάποια πράγματα μετά το tracklist. Αυτός ο ήρωας της ύστερης εφηβίας μου κατάφερε να μαζέψει καμιά σαραντάρα χιπχοπάδες να φτιάξουν μαζί κομμάτι ενάντια στην μπάτσικη τρομοκρατία, όταν είχαν σκοτώσει τον Amadu Diallo με σαραντατόσες σφαίρες, νομίζω το 1999. Έχει παίξει για τον Mumia Abu-Jamal κι έχει συλληφθεί πολλές φορές γιατί έδινε συναυλίες για λόγους που δεν έπρεπε, κατηγορώντας αυτούς που έπρεπε. To 2013 έβγαλε ένα βίντεο όπου έδειχνε τι περνάνε οι έγκλειστοι στο Guantanamo που ενώ κάνουν απεργία πείνας, τους ταϊζουν με το ζόρι οι δεσμοφύλακες. Αλλά πως το έδειξε; Κάθησε και βίωσε αυτή τη διαδικασία ο ίδιος. Άμα αντέχεις, δες, άλλωστε αυτός ήταν ο σκοπός του, να δει ο κόσμος τι βασανιστήρια περνάνε οι κρατούμενοι που τολμούν να αντιδράσουν. Λες να φοβήθηκε τον Puff Daddy τώρα?
Αν δεν έχεις/ξέρεις το Mos Def & Talib Kweli Are Black Star, άσε ότι κάνεις και τρέχα βρες το. Αν όχι για να το πάρεις, τουλάχιστον να το ακούσεις. Αλλά κανονικά θα'πρεπε να 'χει ο καθένας μας μερικά αντίτυπα για να χαρίζει στους καλούς ανθρώπους που τον περιβάλλουν. Ή απλά για να διακοσμεί τα δωμάτια του. Ε, μη μου πεις ότι δε σου αρέσει το εξώφυλλο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου