Μαύροι σουπερήρωες υπήρχαν στον κινηματογράφο, δεκαετίες πριν τον Black Panther, και πολλοί απ'αυτούς πρωταγωνιστούσαν στις δικές τους ταινίες. Η διαφορά του T'Challa είναι ότι κατάγεται από την Αφρική και την Wakanda, ένα κράτος που δε γνώρισε ποτέ την αποικιοκρατία, και η ταινία του, δίνει έμφαση σ'αυτό το γεγονός.
Δε θα μιλήσω για το πόσο πιστή παρέμεινε η ταινία στις ιστορίες του Black Panther απ'τα comics της Marvel, πόσο κατακρεούργησε (το 'κανε) ή όχι τους χαρακτήρες κλπ, γιατί τώρα γράφω σαν Blacksteppa κι όχι σαν μαρβελάκιας (που όντως είμαι). Με την ίδια λογική δεν έχει κανένα νόημα να σου πω για καλές ή κακές ερμηνείες, σκηνοθεσία, συντελεστές και τέτοια κινηματογραφίστικα. Σε προειδοποιώ όμως, καλά θα κάνεις να δεις πρώτα την ταινία πριν διαβάσεις παρακάτω.
Θα μιλήσω όσο λιγότερο μπορώ και για το σενάριο, οπότε μην ανησυχείς για σοβαρά spoilers αν τελικά αποφάσισες να διαβάσεις παρ'όλο που δεν έχεις δει την ταινία, αλλά δε μπορώ να μη μιλήσω για συμβολισμούς. Και για να αυτοαναιρεθώ σε ταχύτητα ρεκόρ, δεν έχει κανένα νόημα το να μη μάθεις κάποιο spoiler γιατί η ταινία δεν βασίζεται σε ανατροπές στο σενάριο, εκτός αν είσαι εντελώς μπουνταλάς και δε καταλαβαίνεις τι βλέπεις. Άντε, καιρός ήταν. Αρκετά πια με αυτή την τεχνική εντυπωσιασμού. Έχεις γίνει κοτζάμ μαντράχαλος κι ακόμα τρως κρέμα γιώτης κινηματογραφικά. Ανατροπές my ass. Δες λίγο εξέλιξη χαρακτήρων, που απ'την κατανόηση των λαθών του παρελθόντος, το υπερβαίνουν, μαθαίνουν και εξελίσσονται, σε ένα πλαίσιο που έχει να πει κάτι για την επικαιρότητα και ζάρωνε. Μπήκες;
Σ'αυτό ακριβώς τα 'σπασε το ταινιάκι. Βάζει πανέξυπνα τον κακό να οπλίζεται απ'το βίωμα και την ιστορία των μαύρων της αμερικής με όλα τα δίκαια του κόσμου, αλλά γίνεται κακός ακριβώς επειδή όπως δείχνει και η ταινία, ο σκοπός (αν υποθέσουμε ότι ο σκοπός ήταν ευγενής, που στην τελική δεν το ξέρουμε με σιγουριά) δεν αγιάζει τα μέσα. Διάβαζα σε κριτικές της ταινίας να παρομοιάζουν τον Killmonger με τον Malcolm-X ενώ τον T'Challa με τον Martin-Luther King και κάτι άλλα τέτοια τραγικά & αναξιόπιστα, ξεχνώντας ότι ο Killmonger είναι πράκτορας των Η.Π.Α. που δουλειά του ήταν να στήνει πραξικοπήματα, να καταστρέφει οικονομίες και διοικητικές αρχές ανταγωνιστικών κρατών, όπως ακριβώς κάνει και στην Wakanda, δημιουργώντας πολύ περισσότερους καταπιεσμένους. Δε γίνεται να πετύχει τους στόχους του το μαναράκι ο Killmonger, κάνοντας ότι ακριβώς του λέει ο εργοδότης του, δε μπορεί να απελευθερώσει τους καταπιεσμένους καθώς γίνεται ίδιος με αυτούς που τους καταπιέζουν. Και δε μπορείς να τον παρομοιάζεις με τον Malcolm-X διάολε, λίγο τσίπα. Πόσο δύσκολο είναι να σκεφτεί κανείς ότι κάποια ζητήματα δε τα είχε λυμένα ούτε με τον ίδιο του τον εαυτό, επηρεασμένος ίσως από το τραύμα του μαύρου βιώματος; Ο πραγματικός σκοπός του δεν είναι αυτός λοιπόν, ας είμαστε ειλικρινείς. Μπορεί να μην το ξέρει κι ο ίδιος βέβαια ότι δεν λειτουργεί τόσο για τους δικούς του σκοπούς, όσο για τους σκοπούς του εργοδότη του, αυτό το δέχομαι, είπαμε είναι μπερδεμένος. Και για να μιλήσω κι εγώ λίγο σαν villain, το βλέπω καθημερινά να συμβαίνει σε φίλους και γνωστούς άλλωστε, που ενώ στον πυρήνα τους θέλουν το καλό, υποστηρίζουν διαστρεβλωμένες θέσεις του εχθρού, έχοντας πιει το φαρμάκι του ηγεμονισμού. Στην τελική δεν αλλάζουμε τον κόσμο κάνοντας τη δουλειά μας, αλλά ενάντια σ'αυτήν. Απλά πράματα.
Ο Killmonger ενσαρκώνει τελικά, πολύ περισσότερο, την αμερικάνικη εξωτερική πολιτική: οπλίζουμε proxies πέρα δώθε ανά τον κόσμο, πχ τους κούρδους στο ιράκ, τη συρία και τη τουρκία ή τους φασίστες στην ουκρανία, ή τον isis, και τους αφήνουμε να σπείρουν το χάος, βάζοντας τους ανταγωνιστές μας να ασχολούνται και να αναλώνονται μ'αυτούς, τριχοτομώντας κράτη, ρίχνοντας κυβερνήσεις κλπ.
Ε, μη μου το παίζεις radicalized κλπ, ένας μισθοφόρος είσαι, αυτό γιατί το ξεχνάει το κοινό γαμώτο; Το λέει κι ο πράκτορας Ross: ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ WAKANDΙΑΝΟΣ, ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟΣ ΜΑΣ!!! Και σ'αυτό τα σπάει η ταινία, γιατί δίνει μ'αυτόν τον τρόπο βαρύτητα στα ιδανικά σου κι όχι στην καταγωγή σου! Ταυτόχρονα, δείχνει ότι σε ένα κράτος, μπορεί να'χει περισσότερες φράξιες που μάχονται για την εξουσία, με διαφορετικές απόψεις. Έτσι ο πράκτορας Ross δεν ταυτίζεται με τον Killmonger παρ'όλο που τον χαρακτηρίζει δικό τους. Φαίνεται είναι με τον μετριοπαθή αποικιοκρατισμό ο Ross.
Πάντως ενώ η Marvel είχε τα κότσια για όλο αυτό το πολιτικό μήνυμα, μάσησε να γίνει πιο συγκεκριμένη και οι στόχοι του Killmonger είναι το Λονδίνο, το Χογνκ-Κονγκ και η Νέα Υόρκη; Σοβαρά τώρα; στην αρχή λέω, οκ έχει μια λογική, στο Λονδίνο και στο NY έχει μαύρους κορόϊδα, πρόθυμους να οπλιστούν, το Χονγκ-Κονγκ γιατί; άρα δεν ήταν αυτή η λογική του. Φοβήθηκαν να αναφέρουν την Πιονγκγιάνγκ, το Πεκίνο και την Ισταμπούλ, που η αμερικάνικη εξωτερική πολιτική στοχοποιεί όντως σήμερα;
Από την άλλη πλευρά, το ερώτημα που βάζει αρχικά η ταινία είναι το εξής: Αν υπήρχε όντως η πανίσχυρη Wakanda, με την γεμάτη και γαμάτη τεχνολογική της πρωτοπορία και τον πανθηράκο της και τους κατασκόπους της κι όλα, πως γίνεται να μην ενδιαφερόταν για τους ανά τον κόσμο καταπιεσμένους μαύρους και μειονοτικούς γενικότερα; Θα ήταν δίκαιο να έμενε στις σκιές και στο καβούκι της και να μην ασχολιόταν; Ή μήπως όχι;
Κι εκεί έρχεται και κουμπώνει καταπληκτικά το υπόλοιπο Wakandιανό cast της ταινίας: Πριν απ'όλη αυτή την ιστορία με τον ξάδερφο Killmonger, η ίδια η πρώην του T'Challa, τον ψήνει να δεχτεί κατατρεγμένους και πρόσφυγες, ενώ αυτός παρεμβαίνει σε μια αποστολή της που μάλλον σώζει κάποιους τέτοιους από μια παραστρατιωτική οργάνωση ή κάτι τέτοιο. Έτσι μαθαίνουμε ότι δε συμφωνούν όλοι με την απομόνωση της Wakanda, κάποιοι από μέσα, πρωτοπορούν και γουστάρουν παναφρικανισμό.
Επίσης δεν είναι τυχαίο που ο μόνος που ψήνεται πραγματικά απ'τον ξάδερφο, είναι ο αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών της Wakanda, τυφλωμένος για απόδοση δικαιοσύνης. Πάντα τέτοιους μαλάκες βγάζαν και αυτό το attitude και αυτό το επάγγελμα.
Ο T'Challa από την άλλη πρέπει να παλέψει με τους δικούς του δαίμονες. Πρέπει να ξεπεράσει όχι μόνο τον χαμό του πατέρα του, αλλά και την εξιδανικευμένη εικόνα που είχε γι'αυτόν. Ο πατέρας του έκανε λάθη, όπως και όλοι οι πρόγονοι του. Τα καταφέρνει και τους το τρίβει στη μούρη ξεκάθαρα, νικώντας έτσι αυτή τη μάχη, σε ένα μεταξύ ζωής και θανάτου τριπάρισμα του, με το δικό τους χόρτο που έχουν εκεί στην Wakanda, δε ρώτησα πόσο πάει το G.
Σε αντιπαραβολή, όταν τριπάρει ο Killmonger βλέπει τον πατέρα του και μόνο, και κάπου εκεί κόβεται το νήμα με το παρελθόν, έχει χάσει τις ρίζες του. Κι ενώ ο T'Challa τριπάρει σε λιβάδια υπό το φως της σελήνης και των άστρων, ο ξάδερφος είναι κλεισμένος σε 4 τοίχους. Γούσταρα πολύ με όλους αυτούς τους συμβολισμούς.
Ο T'Challa μαθαίνει απ'τα λάθη του και στο τέλος της ταινίας, κάπου στο Oakland ιδρύει το πρώτο φρούριο της Wakanda σε αμερικάνικο έδαφος, τοποθετώντας την πρώην του, επικεφαλής της υπόθεσης υπεράσπισης των μαύρων.
Για μένα αυτό είναι το ζουμί της ταινίας. Γι'αυτούς τους λόγους, αυτούς τους συμβολισμούς ξεσηκώθηκαν όλοι οι μαύροι της αμερικής (κι όχι μόνο) και γουστάρανε με το δίκαιο τους. Να πω την αλήθεια, εγώ περίμενα να'χει λίγο από το Vol. 3 του Christopher Priest η ταινία (οι Marvelάκιδες με νιώθουν) και να δούμε Black Panther στη Νέα Υόρκη, αλλά τι να κάνουμε, δε μπορούμε να τα'χουμε κι όλα δικά μας. Με την πρώτη αυτά έπιασα, για παραπάνω θα πρέπει να την ξαναδώ, αλλά δε σκοπεύω να σου λέω κάθε λίγο για το Black Panther.
Εσύ βγάλε γούστα με το ξενέρωμα των καημένων που διαμαρτύρονται ότι η Marvel αλλάζει τους χαρακτήρες και τους κάνει μειονοτικούς, είτε πρόκειται για θέματα φύλου, είτε για θέματα χρώματος ή θρησκείας, και ξυδάκι.
Όσο για το Soundtrack, μ'αυτά που άκουγα το περίμενα πιο εντυπωσιακό αν και εκτιμώ το ότι δένει πολύ με την ταινία. Θα γράψω ξεχωριστά γι'αυτό όμως, ελπίζω.
Laterz
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΝαι βεβαια τα στερεότυπα στα πέταγε στη μαπα, "refugees bring their problems with them", απαραδεκτα επιτηδευμένη προφορά, και μια απολυτα χλιαρη αποδόμηση του villain στο τέλος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕγραψε soundtrack και ο kendrick, μαλακια ηταν. Το κομματι του kendrick.Η ταινία μέτρια.